Τα οιστρογόνα επηρεάζουν άμεσα ένα ευρύ φάσμα λειτουργιών του οργανισμού, με θετικές και αρνητικές επιδράσεις ανάλογα με το όργανο-στόχο.
Υποδοχείς οιστρογόνων υπάρχουν σε διάφορα όργανα, συμπεριλαμβανομένου του πρόσθιου και οπίσθιου τμήματος του οφθαλμού και του δακρυϊκού αδένα.
Έτσι αλλαγές στην οιστρογονική δράση επηρεάζουν την οπτική λειτουργία τόσο κεντρικά (οπτικό νεύρο), όσο και περιφερικά.
Οι SERMs – Εκλεκτικοί Τροποποιητές των Υποδοχέων των Οιστρογόνων (ταμοξιφαίνη, κλομιφαίνη) δρουν στους οιστρογονικούς υποδοχείς και μπορούν να ασκούν αγωνιστική ή ανταγωνιστική δράση, ανάλογα με τον ιστό στόχο.
Στον οφθαλμό, έχουν τη δυνατότητα να παρεμποδίζουν τη δράση των οιστρογόνων, προκαλώντας διάφορα συμπτώματα.
Αυτά περιλαμβάνουν φωταψίες (μικρές λάμψεις-‘’μιγάκια’’), διαταραχές στην αντίληψη των χρωμάτων, αύξηση της ευαισθησίας στο φως (φωτοφοβία), είδωλα στο οπτικό πεδίο-διπλωπία, μειωμένη περιφερική όραση και αύξηση των βαθμών μυωπίας.
Χαρακτηριστική είναι και η «αμφιβληστροειδοπάθεια από τη χρήση ταμοξιφαίνης» , μια διαταραχή που εξαρτάται από τη συνολική αθροιστική δόση του φαρμάκου.
Οι AI-αναστολείς αρωματάσης (αναστροζόλη, λετροζόλη, εξεμεστάνη) αναστέλλουν την δράση του ενζύμου αρωματάση και συνεπώς παρεμποδίζουν την παραγωγή οιστρογόνων στους περιφερικούς ιστούς.
Τα προβλήματα στον οφθαλμό παρουσιάζονται σπανιότερα και αφορούν αιμορραγία, αποκόλληση του αμφιβληστροειδή και διαταραχές στην αντίληψη των χρωμάτων, παρόμοιες μ’ αυτές που προκαλούν οι SERM’s.
Οι ανεπιθύμητες ενέργειες των SERMs και των AI στον οφθαλμό είναι δοσο και χρονο εξαρτώμενες.
Όμως, όπως συμβαίνει και με όλα τα φάρμακα, σημαντικό ρόλο παίζει και η ευαισθησία του κάθε ατόμου, όπως και τα συνοδά προβλήματα που μπορεί να παρουσιάζει ο οφθαλμός (ξηροφθαλμία, μυωπία, αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση-κίνδυνος για γλαύκωμα κλειστής γωνίας).
Συνεπώς, θα πρέπει να διακοπεί αμέσως η χρήση SERMs και AI μετά την εμφάνιση διαταραχών στην όραση και να ακολουθήσει πλήρης οφθαλμολογικός έλεγχος.